les rebuts

Balletmeisjes, zwervers, koketterie, kunst en kerstmarkten. Deze stad biedt letterlijk alles en nog meer wat een stadsflardenblog nodig heeft. Teveel indrukken om in een kort stukje te verbeelden. Ik moet me beperken tot hoogtepunten. Vijf koude dagen in de lichtstad. De aanloop naar kerstmis. Het wordt langzamerhand routine om jaarlijks aan dit moois te ruiken. Op de parfumerie van La Fayette. Op de spaarzame metrostastions als Porte d´Italie waar clochards nog wel welkom lijken. Langs de kerstmarkt in de stad waar warme wijngeuren worden afgewisseld met suikerzoete macarons en allerlei pruttelkramen met tartiflette. Wat anders is als vorige jaren, is de toename van zoute oesterbarren op de straathoeken, die de zoete macarons naar de markten hebben verdreven. De opmars van onbemande metrolijnen, waar schermen langs perrons verschijnen, om jumpers tegen zichzelf en medereizigers te beschermen. Muzikanten die in de treinstellen met beat boxes op een karretje zichzelf begeleiden op gitaar, viool, accordeon of zang. Vaak hoge kwaliteit, en vaak van niet-franse afkomst. Parijs voelt toch langzamerhand wel als de beste multicultistad die ik ken. Ook in de banlieus, maar dan moet je jezelf er wel op kleden, vooral in de avonduren. We laten de keuze van wat we doen afhangen van het dagritme, van het weer, en van de stemming. Slenteren door de arrondissementen als het droog en fris is. Fietsen met de Velib als je van hot naar her moet, en als er plek is. Fietsstationnetjes blijken meer naar de periferique vaak leeg, en slechts voorzien van oude stukke karretjes zonder stuur of pedalen, en bij de highlights staan de rekken juist vaak te vol en kun je je fiets niet kwijt. Wij mijmeren dat een appartement in het 5e of 6e met ruimte voor een eigen fietsenstalling toch wel ideaal zou zijn. Eerst de staatsloterij winnen. In mijn inbeelding schrijf ik me bij het institut neerlandais al in voor twee keer een maandelijkse taalcursus intensif francais. Het institut op de Rue de Lille toont verder foto's en slaapverwekkende videootjes van induttende schimmelpaarden. Het is de hoogste tijd om de subsidies voor dit stukje Holland in Frankrijk eens flink te beknotten Timmermans !

Met een riante ticket bezoeken we meerdere keren het Grand Palais. Een bijna volledig Hopper overzicht. Mooi om te zien hoe hij vanuit drie keer een studiejaar in Parijs uiteindelijk zijn eigen stijl ontdekt. Hoe hij sfeervolle gravures en dramatische waterverf afwisselt met overdonderende olieschilderijen, waar hij zo beroemd mee is. De audiotoer leert dat het thema in between, entre les deux, voor zijn mystieke aantrekkingskracht verantwoordelijk is. Komen de mensen, of gaan ze juist, is het ochtendlicht, of is het avondlicht, is de relatie aanstaande, of juist afgelopen ? De veelzeggende gebouwen, de omgeving en de daarin geplaatste personen suggereren nog veel meer dan dat in sferen , in kleuren en in suggesties wordt getoond. Prachtig prachtig !
Om de hoek, via een andere ingang betreden Thea en ik de tentoonstelling Les Bohemes. Sfeervolle muziek begeleidt de transformatie van hoe door de eeuwen heen naar zigeuners is gekeken. Hoe hun leefstijl eerst werd bewonderd, of als inspiratie gold, en hoe zij les rebuts van de samenleving werden. Van wulps en als rolmodel in de middeleeuwen, met blote voeten en muziek makend, blijken bohemiens langzamerhand tot een ideaalbeeld voor kunstenaars te worden. En tegelijkertijd raken ze in een isolement, en eindigt de expo met een alleszeggende zwart wit foto, waar nationaal socialisten het fatale lot voor joden en zigeuners formuleren.
Als je daarna weer buiten loopt, zien de stadszwervers er opeens heel anders uit, en bekijk ik de kunstenaars op Montmartre met een dubbele bril.

Dat het in China ook niet altijd even leuk lijkt, is weer een heel ander onderwerp. Via de Blvd de Raspail betreed ik het Fondation Cartier, en zie hoe Yue Minjun zijn eigen kunststijl ontwikkelt. Hij schildert in het begin starre series van zijn vriendengezichten, en toont de kracht van zaken weglaten. Een eigen verbeelding van de dood van David, door de zelfmoordenaar weg te laten, en een chinese massabijeenkomst zonder de machthebbers en de duizenden toehoorders wordt opeens beklemmender dan met de personen erbij. Na het millenium richt Yue zich op zijn eigen breeduit lachende expressieloze hoofd. Hij plaatst zijn lachende kop op ganzen, als dader en als slachtoffer van slachtpartijen, en als zwembad voor Mao.
Je kijkt naar chinese gruwel momenten, en kan niet anders dan er hartelijk om lachen.
Nou vooruit .... nog een bezoekerstipje dan. Op de Quai du Branly, om het hoekje van die afgezaagde Eiffeltoren, staat het museum met de gelijknamige naam. Veel volkenkunde, fantastische totems uit Canada en Vanuatu, en een thema overzicht wat haar voor mensen betekent. Foto´s van rasta en pijpekrullen, van vlechtwerk en bronzen bustes met veel haar, loop je naar afrikaanse en aziatische maskers waar haar in verwerkt zit. En tegen het eind van de haar-show loop je ook hier weer grijnzend en verbaasd door gescalpeerde toepetjes, en ingedroogde mummies, waar de haardos nog fier overeind staat, en langs uitgedroogde rimpelbekkies van peruaanse of egyptische mummies. Er is uit alle werelddelden heel wat spul rond het thema haar in dit museum bij elkaar gehaald om mij als bezoeker te vermaken en te verwarren. Goed gelukt hoor !

Het uitschot van de samenleving, les rebuts de la societe, zijn overal ter wereld aanwezig, en blijken mij tijdens dit bezoek aan Parijs prominent te boeien. Niet als groep, maar als onderdeel. De gelaagdheid van Parijs, op straat, in musea, en onder de grond, is iets om te koesteren, te bewonderen, te respecteren en never nooit te diskwalificeren.