Egeszegedre

Bela rijdt al langer dan zijn halve leven met zijn taxi zijn klantjes van het vliegveld naar de stad. Of juist de andere kant op. Lang genoeg om in prima zelfgeleerd steenkolen-engels uit te kunnen leggen hoe het er nu aan toe gaat in Budapest. En hoe het vroeger in en rond de stad was. Fantasieloze gele en grijze betonblokken van steeds tien woonlagen uit de oude tijd van het russische communisme. De periode van de tweede wereldoorlog tot de Val van de Berlijnse Muur zeg maar. Dan de betovering van de binnenstad, met de oude grandeur, de gekleurde dakpannen, het mozaiek, en de gevels met prachtige portalen en raampartijen uit de tijd van de Habsburgers en de sfeer van Parijs in Oost Europa. Koningshuizen en communisme hebben nu dus plaats gemaakt voor democratie en modernisme. Bela somt de voordelen en de nadelen van de verschillende tijdsperken op. Vrijheid, werkloosheid, drugs en criminaliteit zijn in de plaats gekomen van corruptie en een strak geregisseerde gelijkheid. De kansloosheid is gebleven. Lopend door de straten van Pest proef ik een prettige samenhang tussen toen en nu. Goed gerestaureerde monumenten, weinig reclame, respect voor het verleden en een omarming van de moderne wereld in de personen van Ronald Reagan en Jerry Hall. Een aantal bruggen over de Donau verbinden Pest met Buda. Hier is het ´s avonds op zijn allerbest. Langs de kade lopen, met een pet op, in een droge vrieskou bij helder weer en in een mooie gele verlichting genieten van de bruggen en de gebouwen. Wat een Topstad is dit !
Budapest maakt zich op voor de jaarwisseling. Overdag wordt gewerkt, geshopt, geslenterd en langdurig geluncht, en tegen de avond gaan bewoners, gezinnen, kantoorlui en toeristen naar het bad. Onderdompelen in Szechenyi kan onder hoge gewelfen binnen in het hoofdgebouw, in baden en badjes van 20 tot 45 graden. Het leukst vind ik het om met honderden hongaren in het public bath buiten te badderen. Slippers en handdoek op het bevroren bankje en dan wegzakken in stomend zwavelwater, terwijl de fontein met Lea en de Zwaan de stoompluimen nog eens extra aanwakkert. Op oudejaarsdag zelf lopen we een stukje stroomopwaarts langs de Donau, proeven de sportcultuur van het communisme op het eiland in de rivier, zien de werkplek van Toon, en verbazen ons over de kunstuitingen van Vasarely in het museum van Oboeda. In een snoeiheet gestookte barak hangen 400 werken in een tiental zaaltjes, zijn wij de enige bezoekers, en worden wij begeleid en in de gaten gehouden door oude damesgidsen in onbegrijpelijk hongaars, een aftandse diashow en wc blokken uit de vorige eeuw. De Zebra´s van Vasarely zijn de enige figuratieve werken, en wat mij betreft zijn beste werk. Meteen daarna voel ik vele eeuwen historie in een uurtje tijd aan mij voorbij gaan. Een moderne ringweg met fly-overs is gebouwd op eeuwenoude stadsmuren tussen Oboeda en Buda. Moderne trammetjes kruisen stinkende Lada bussen. We passeren een romeins amfitheater uit pakweg de tweede eeuw en belanden in Rudas, een turks badhuis uit de elfde eeuw. Hete stoombaden, masseurs met ijzeren knuisten en een prima sfeertje van jezelf ongedwongen ontspannen voelen in een mysterieuse omgeving.
Terug in Pest blijkt het opeens oudejaarsavond geworden. Glitterpruiken, toeters en vuurwerk lokken Klasiena, Wannes, Jeanine, Thea, Kees, Toon en mijzelf naar het pleintje in de stad. In een hoek van het plein wordt voortdurend oorverdovend vuurwerk afgeknald. De stalletjes met kerstpul en souvenirs sluiten langzamerhand, maar het plein loopt voller en voller. Suikerspinnen van deeg, bloedworst en warme wijn blijken de oliebollen en champagne van Hongarije te zijn. We tellen met vele locals en opvallend veel italianen de secondes af tot de klok van twaalf uur, en proosten ekkesjekkedrek op elkaar en op het nieuwe jaar. Tot de volgende ochtend blijft het onrustig in de stad. De afterparty wordt de eerste dagen van januari 2012 rustig voortgezet, met of zonder glitterpruik. Jullie ook allemaal de allerbeste wensen en veel geluk en gezondheid toegewenst. Thuisgekomen pik ik nog een sliertje van de oud en nieuw conferences mee. Lebbis zegt in een prachtig gedicht allerlei waarheden, en ik merk dat ik instemmend zit mee te knikken als hij tot de kernboodschap komt: Lieg nooit tegen jezelf !